İDEOLOJİK TAKINTILI ÇAKMA TARİHÇİLERİN SAPLANTILARI

İsmet İnönü'nün Lozan'da Horoz kerikatürü

Yandaki Karikatürün Öyküsü,               Horoz ve Tavuklar
Horoz İsmet İnönü olurken, altında yatan tavuklardan biri İngiltere Dış işleri Bakanı Lort Curzon, diğer ikinci tavuk ise Fransa Başbakanı Poincare olarak karikatürize edilmiştir.

Bu karikatür çizildiğinde Lozan Anlaşması'nı imzalandığı günlerdendi. Yunanlılar Lozan Anlaşması'ndan 5 gün sonra Yunan mecmuasının kapağına çizilmiştir. Anlamı, Lozan’da İsmet Paşa’nın utkusu anlatılıyor. İngilizleri ve Fransızları altına almış tavuklar yerine koymuştur.

İdeolojik Takıntılı Çakma Tarihçilerin Saplantıları
Kafasını hurafelere çalıştıran; gerçekleri saptıran ideolojik saplantılı dinciliği ve hilafeti esas alan tarihçiler salt cumhuriyet ve devrimlerine duydukları kin ve nefretten dolayı “Lozan en büyük hezimettir” diyen ve sürekli Lozan üzerinden zihin karıştıran saptırılmış, gerçeklerden çok uzak yalan, yanlış tartışmalardan biride son derece yüzeysel şu sözleri tarih diye yazarlar: “İngilizler, halifeliğin kaldırılması” sözü ile İstanbul'dan çekilmişlerdir” derler. Ancak “Geldikleri gibi giderler…” sözlerini ağızlarına almazlar.

Gerçekler ise Lozan görüşmelerinde; Türkiye ile İngiltere arasındaki Türkiye’yi soktukları kapitülasyonların kaldırılması tartışmalarında yaşanan nedenden dolayı, Lozan görüşmeleri kesilerek ara verilir. Yeniden başlayan görüşmelerde Türkiye'nin kararlılığını görüp Lozan Antlaşmasını imzalamak zorunda kaldılar. İngiliz muhalefeti Bu işe, “itibarımızı yerle bir ettiniz” diye kendi hükümetine ateş püskürürler. O dönemin İngiliz iktidarının bu imza işine; yeni oluşmakta olan Sovyet Devrimi etkisi altına Ankara’nın girmesinden korktuk” diye açıklama yaptılar...

Emperyalist güçlerin kuklası durumuna gelen, artık hiçbir etkisi kalmamış Osmanlı Halifesi, Arap dünyasında umursanmıyor, İngilizlerin ürettiği, İngiliz buyruğu altında, Osmanlıya cephe almış Haşim-i soyundan gelen Şerif Hüseyin'in etkin propaganda yapıyor, “Kur’an’da din olmayıp, siyasi bir kavram olan “Halifelik-Hilafet” gibi kavramlar geçmez” diyerek halifeliğe karşı durum sergilemekte idi.

Hurafeler yüklü ideolojik beyinlerin saçmalıkları, her alanda olduğu gibi kavram kargaşası yaratmakta olan tarihçi geçinenlere göre, halifeliğin kaldırılması ile İngiliz sömürgesi altındaki Hint Müslümanlarını “başsız” bırakmak için halifeliği kaldırtmıştı! Diye saçma sapan, çarpıtma iddialarda bulunurlar.

Dönersek Osmanlı Halifelerine; halife Abdülmecit Hint Müslümanlarına sürekli şöyle çağrı yapıyordu: “Hintlilere uyup sakın ayaklanmayın” diyordu. Hatta gelişen olaylar sırasındaki zararlarının karşılanması için İngilizlere bin sterlin vererek yardım kampanyası başlatmıştı bile. Hindistan Haydarabad tarihi şöyle açıklamayı yazıyordu: “İngiltere ayaklanmayı bastırmak için Osmanlı halifeliğinin manevî nüfuzunu devamlı kullanmıştır.” Çakma ve saptırma tarihçiler, Osmanlı halifesinin, Hindistan’da, İngilizlere karşı Hintlileri desteklediği yalanını yazarlar.

Hiçbir kanıta, belgeye dayanmayan, tarih diye neresinden uydurduğu belli olmayan salt ideolojik takıntısını tatmin etmek için, şöyle yazan çakma tarihçi: “İngiltere tek kurşun atmadan İstanbul'u terk etmesinin sebebi hilafeti kaldırma sözüdür!” vay be!..

6 Ekim; İstanbul'u işgalden kurtaran büyük komutan Mustafa Kemal Atatürk kimseye minnet etmeden, kimseye söz vermeden, kendi ve halkının gücüyle İstanbul’dan, “geldikleri gibi giderler” dediği sözü yerine getirip, İngilizleri ve yandaş güçlerini kovduğu gündür. Ona halkın minnet borcu vardır ancak! Katkılar Tarihçi Sinan Meydan

NORVEÇ-HOLMESTRAND KASABASI ve KISA TARİHİ

Norveç-Holmestrand Kasabası
Holmestrand, “Holme-Tran” (Holme-adacıktan Tran-kıyı) yani adacık kıyısı sözcüğünden türemedir. Burası, dağların altındaki kasaba olarak adlandırılır. Gerçekten de yandaki resimde görüldüğü gibi dikine kayalık dağın altında, hoş bir sahil kıyısındadır. Holmestrand, kuzeyden Vestfold'a açılan kapıdır. Holmestrand ve Sande 2020'de yani bu yıl birleşecek ve yeni bir belediyeye olarak “Holmestrand” adı sürecektir.

Norveç İçinde Kontluk Vestfold
Holmestrand kasabası, Oslo fjorduun yakın bölgesinde yer almakta ve deniz kıyısında inşa edilmiş bir kasabadır. 1752 yılında belediye statüsü verilmiş, ancak 1550'den bu yana ormanlarında kereste işleriyle uğraşılmış ve kereste ihracatı yapabilmek için bir liman inşa edilmiş burada. Daha sonra, Belediye Botne'nin dâhil edilmesi ile son yıllarda kıyıdan iç kısımlara doğru gelişti ve Doğudaki Sande ve Oslo Fiyordu ile güneyde Re ile sınır komşusu oldu ve dahi, güneybatıda Larvik ile de kısa bir sınırı vardır. Batıda ve kuzeyde ise Buskerud İlçesi tarafından sınırlanmıştır. Holmestrand’da bulunan en büyük gölü ise Eikeren gölüdür. Aynı zamanda bu ilçenin en yüksek dağ zirvesi ise Vest-fjellet dağıdır (1)

Vestfold ilçesinde, bulunan Holmestrand, birlikte olduğu kasaba ve belediyelar içinde Norveç Belediyelerin idari merkezlerinden biri olan Holmestrand bir kıyı kasabasıdır. Bu Kasaba 1 Ocak 1838'de belediye olarak kurulmuştur. Komşu iç kırsal belediye Botne, 1 Ocak 1964'te Holmestrand belediyesi ile birleştirilmiştir. Drammen-Holmestran arasında kalan Sande belediyesi, 1 Ocak 2020'den itibaren Holmestrand ile birleşeceklerdi. 1 Ocak 2018'de de Hofbelediyesi, Holmestrand ile birleştirilmişti (2)

Demir madeni ve haddeneler…
Holmestrand'da demir ve alüminyum madenleri olan ve madenler tarihi hakkında bir fikir edinebilmek için Eidsfoss kültürel mirası hakkında daha geniş bilgiler edebilirsiniz!

Eidsfoss'ta Norveç'in en iyi korunmuş demirhane (demir işleme fabrikaları) vardır. Eidsfoss demir işleri Vestfold Müzesi'nin Eidsfoss'taki faaliyetleridir. Eidsfoss Endüstri Tarihi ve Vestfold Müzeler Vakfı tarafından yönetilen Eidsfoss Jernverkmuseum, demirhane tarihini 1697'deki kuruluşundan, 1961'deki kapanışına kadar işletilmiştir. 1991’e gelindiğinde ise, tesisin sahibi olarak “Eidsfos Hovedgård Vakfı” kurulur...

Holmestrand Alüminyum Madeni işletmeciliği
Holmestrand kaşanasının ünü, demir ve metal endüstrisi ile atölye ve ağaç ürünleri endüstrisine büyük önem veren çok çeşitli bir sektöre sahiptir. “A/S Nordic Aluminium Industry”, 1919 yılında, hem yarı mamul hem de bitmiş ürünler için ham alüminyumun işlenmesi için Holmestrand'da fabrika kuruldu. Bu fabrika 1986 yılında Hydro tarafından satın alındı ve bugün “Hydro Aluminium Rolled Products” adını taşıyor.

Holmestrand Tarih ve Kültür
1550’de yelkenli gemiler Avrupa’ya kereste taşımak için buradaki ağaçtan yapılmış limana yanaşarak yük almak için geliyorlardı Holmestrand’a. 1663’de, bir tür dolum istasyonu haline getirilir. Yani bu kentin gelişmesine en büyük katkıyı bir tür gemi taşımacılıkta kullanılan kent olarak gelişir ve 1752’ye gelindiğinde nüfus artışıyla ise kasaba kent statüsü kazandı.

1881 yılında açılan Vestfoldbanen, (demiryolu) kasabanın değerini daha da önemi artarak bazı yeni gelişmeler sağlanır. Yani demiryolu ile kasabanın işlerin deniz yolları ve taşımacılığı yanında karadan da taşımacılık kolaylaşır. Daha önemli ise, 1902'de Homestrand-Hvittingfossbanen'in (Hvittingfoss demiryolu) açılışıyla da, Holmestrand, Kongsberg belediyesinden ve Hvittingfoss'tan demiryolu ile kereste nakli gemilere yüklenmek üzere limana taşınır haline geldi. Bu durum kapatıldığı 1938'e kadar sürdü.

1716'da kentin kuzeyi yakıldı ve kül oldu. 1884'te de kentin güneyi tamamen yandı. 1740'lı yıllardan kalma korunun eski binaları arasında Nedre Gausen ana binası bulunmaktadır. Korunmakta olan Holstegården ise söylencelere göre 1756 yılında inşa edilmiş ve korunmaktadır. Ve kentin tarihini gösteren ve kentin ünlü sanatçılarının anılarına sahip olan Holmestrand müzesi vardır. Ek olarak, kültür tarihini ve demir işlerini gösteren bir demirhane müzesi var.

19. yüzyılda, kent tıbbi banyoları ile tanınıyordu...
Holmestrand Belediyesi sınırları içerisinde bulunan bazı mezar höyükleri olması, antik çağlarda burada bir köyün yoğun biçimde inşa edildiğini göstermektedir. Eidsfos Verk ise 1600'lü yılların sonlarında demirhane olarak kurulur. 1923’de üzerinde Eidsfos Hovedgård çiftliği kurulur.

Holmestrand Tarihi Kiliseleri…
Holmestrand Belediyesi, Ortaçağdan kalma “Hof Kilisesi” adlı kiliseye sahiptir. Bu kilise Ortaçağdan kalma Vassås dönemi kiliselerdendir. Kayıtlara göre bu kilise 1500'lerde ve 1600'ler ile tarihlenir. Holmestrand merkezinin 4 km batısında muhtemelen 1300'de yani 800 yıl önce inşa edilmiştir.

Önemli insanlardan Holmestrand'da yetişmişler şöyle:
Harriet Backer (1845-1932), ressam
Agathe Backer Grøndahl (1847-1907), besteci
Nils Kjær (1870-1924), yazar.
Ver dahi, Aleksander Vinter, elektronik müzik yapımcısı
Dag Lovaas Yarış Pisti Rider

(1) https://snl.no/Holmestrand
(2) https://www.regjeringen.no/no/aktuelt/hof-og-holmestrand-soker-om sammenslaing/id2468438/
Forskrift om målvedtak i kommunar og fylkeskommunar" Lovdata.no.

NORVEÇ-HORTEN’İN VİKİNG TARİHİNE UZANAN YOL

HORTEN’İN VİKİNG TARİHİNE UZANAN YOL

Norveç Horten-Borre'deki Viking Kral mezarlarının benzerlikleri

Horten, Taş Çağı'ndan uzanan ve Borrehaugene'deki Viking mezarlarına dayanan yerleşim izlerini bulunmakta ve Viking Çağında bir güç merkezi olduğunu gösteren kanıtlar ortaya çıkmasından anlaşılmaktadır. Norveç'in ilk milli parkı olan “BORRE NATİONAL PARK (Borre Milli Parkı) Borrehaugene; Borre'den, yerel köyün adı ve eski Norse sözcüğü olan Haugr'dan türeme, “Haugene” Norveç'te kurulan ilk milli parktır. “Borre Milli Parkı” olan burası, Horten-Åsgårdstrand arasında yer almaktadır. Bu sit alanı bölgenin ve daha çok Norveç hakkında daha önemli tarih bilgi sağlar ve Viking Çağı'nda kalma burada bir tür güç merkezi olduğuna dair birçok kanıtlar bulunmaktadır…

Buradaki kazılardan çıkan birçok tarihi buluntular sergileniyor. O çağın, zanaat çalışmalarının iyi bir sonucu ortaya çıkarmakta ve Oslo’da bulunan Viking Gemi Müzesi; “Borre stili” olarak bilinir ve günümüzde at koşum gereçlerinin bulunduğu ve dahi, hayvan süsleri de buradan çıkarılmıştır. Ayrıca Borrehaugene denen yerde gömülü bir Viking gemisi de bulunmuştur.

Borre Mezar höyükleri yeterli tarihi kanıt olarak bulunmaktadır.

Tarihi kaynaklarda bu mezar höyükleri, İskandinav “Yngling” adlı hanedanının en geniş ve en kapsamlı olan, Kuzey Avrupa’nın en eski mezar höyükleridir. Kaynaklara göre 1989-1991 yıllarında bu milli park içinde ve çevresinde yeni kazılar yapılmış ve birçok değerli tarihi buluntular ortaya çıkarılmıştır. 1989-1991 yılları arasında bu milli park içinde ve çevresinde yeni kazılar yapıldı. Birçok değerli tarihi buluntular ortaya çıkarılmıştır. Borre höyük mezarlık Borre Milli Parkı'nda içeren mezarların bulunduğu milli park alanı, 45 dönüm (180.000 metredir) Burası İskandinavya kral mezarlarının en büyük yerlerdendir bu mezar höyükleri…

Borrehaugene; Borre'den, yerel köyün adı ve eski Norse sözcüğü olan Haugr'dan türeme, “Haugene” adıyla Norveç'te kurulan ilk milli parktır. “Borre Milli Parkı” Burası, Horten-Åsgårdstrand arasında yer almaktadır. Bu site bölgenin ve daha çok Norveç hakkında daha önemli tarih bilgi sağlar ve Viking Çağı'nda burada bir tür güç merkezi olduğuna dair kanıtlar vardır. Buradaki kazılardan çıkan birçok eserler yakınında bir yerde sergileniyor.

Oslo’da bulunan “Viking Gemi Müzesi” içinde sergilenen eski gemi, “Borre tipi” olarak bilinir. Ve dahi, Bulunan at koşum araç ve gereçlerin bulunduğu, ayrıca hayvan süsleri de bu eski Viking yerleşim yerinden çıkarılmıştır. Ve ayrıca Borrehaugene denen yerdeki kazıda ölülerle, eşyaları ile, hayvanları ile gömülmüş bir Viking gemisi de bulunmuştur.

Viking Gemi Mezarları
Stockholm’un 70 km kuzeyinde bulunan Uppsala kentinin eski yerleşim alanında (Gamla Uppsala) İsveçli arkeologların sürdürdükleri kazılarda iki adet Viking gemi mezarı bulundu. Mezardan insan iskeleti yanı sıra at, köpek ve süs eşyaları çıktı.

İsveç Postası, İsveç’te oldukça ender rastlanan bir arkeolojik olaya arkeologlar imza attığını duyurdu. Eski Uppsala yerleşim alanında iki adet Viking gemi mezarı bulundu. Bu bölgede 50 yıl öncede kazılar gerçekleştirilmiş olup Mezarlardan insan iskeletinin yanında at, köpek ve çeşitli süs eşyaları da bulunur.

İndependent gazetesinin Türkçe haberine göre, İsveç Ulusal Tarihi Müzeleri’nden arkeolog Anton Seiler, “Bu tür mezarlar benzersiz bir buluştur. Bu tip mezarlara yönelik en son kazılar Eski Uppsala yerleşim alanında 50 yıl önce yapılmıştır” derken devamla, “Gemilerin gömüldüğü bu tür mezarların kazılarla ortaya çıkarılmasına ender rastlanıyor…” diye anlatıyor.

İsveçli arkeologlar buna benzer şimdiye kadar 10 kadar gemi mezarı alanı keşfedildiğini ve bu mezarların eski Uppsala ve Västmanland bölgelerinde olduğunu belirtiyorlar. Arkeologlar yeni bulunan mezarların birinde kılıç, mızrak, kalkan ve süslü tarak gibi kişisel eşyalar da bulduklarını söylüyorlar. Vikinglerin bu tür gömme işlemine benzeyen, Orta Asya’da yaşamış eski Türkler arasında toplumun önemli bireyleri için sıkça yapılan, gömme işlemine “Urganlar” (yani ev tipi mezarlar) diyorlardı

Arkeolog Anton Seiler, “Bu biçimde gömülen insan sayısı azdır. Genelde bu tip gemi mezarları çok ender görüldüğü için söz konusu kişilerin kendi dönemlerinin ileri gelenleri olduğunu düşünebiliriz” diyor. Aynı Türklerin de, toplumda önde gelen kişiler için olduğunu söylüyor Anton Seiler. Benzer durum, Türklerden bir önder kişi öldüğünde ev tip (kurgan) mezarlar yapılarak içine o kişinin dünyada kullandığı değerli mücevherler, silahlar ve diğer eşyaları yanında atı, eşi vs. yanına konurdu.

Türklerdeki “urgan” Vikinglerde ki adette ise “Gemi mezarları” olmuş, ölen kişiyi gemi mezarlara gemisi ile birlikte gömme işlemi, ölen kişinin sahip olduğu armağanlarla birlikte bir gemiye yerleştirilerek ve gemi ile birlikte defnedildiği bir tür geleneğin olduğudur. M.S.550-800’ler arası çoğunlukla ölülerin yakıldığı Demir Çağı ile M.S.800 ile 1050 arasındaki Viking Çağı’nda ölüler gemi mezarlarda gömme işlemini mi yapıyorlardı acaba?

Prof. Sven Lagerbring (1707-1787) yaptığı çalışmalar sonucu yazdığı bir kitapta Viking gemi mezarlarından çıkan eşyalar bir tür Orta Asya’daki bulunan Türk “urganlarına” (mezarlarına) benziyor. Yıllar önce İsveçli tarihçi Sven Lagerbring Vikinglerin kökeninin Türk olabileceği tezini bazı belgelerle ileri sürmüştü.

Gerçek bir Viking gemisi, M.S.820’de inşa edildi ve daha sonra gömüldü üzerine bir tepecik yapıldı. “Gokstad gemisi” 1880 yılında Sandefjord'da bulundu, “Oseberg gemisi” 1904 yılında Norveç-Tønsberg'de bulundu, Şimdi Oslo'daki Viking Gemi Müzesi'nde sergileniyorlar.

Horten’e Ulaşım
Skoppum, Horten’in, bir köy yerleşim yerinden geçen Oslo Merkezden Norveç’in güneyine doğru giden teren istasyonu vardır. Horten’e en yakın tren istasyonudur bu. Ancak bağlı Skoppum İstasyonundan yolcular otobüs ile aktarmalı olarak Hörten’e taşınırlar. Bazı yolcular ise, Holmestrand İstasyonundan trenden inip otobüs ile Horten’e gelenlerde oluyor. Oslo-Skoppum arası 100 kilometredir Trenle 1 saat 10 dakika ulaşılıyor. Ayrıca, E18 güneyinden karayolu ile Avrupa yolunu ile ulaşılıyor ve yaklaşık. En yakın havaalanı ise, Skoppum'un güneyinde trenle yaklaşık 30 dakika mesafedeki Sandefjord-Torp Havaalanıdır. Ayrıca ulaşımda Horten ve Moss'u birbirine bağlayan sürekli feribotlarla Horten’den Moss’a Moss’tan Horten’e arası saatte 4 kez, yani 15 dakikada bir feribot kalkıp yanaşmaktadır limana. Bu yolculuk yaklaşık olarak 30 dakika sürmektedir. Yılda yaklaşık olarak 1,8 milyon araç geçişi sağlanmakta ve 3,5 milyon yolcu taşınmaktadır.

Ayrıca, Horten'e yakın olan Üniversite Koleji Høgskolen i Buskerud og Vestfold, genellikle sosyoloji, tarih ve dilden matematik, doğa bilimleri ve denizcilik dersleri konularından çok çeşitli konular sunan Bakkenteigen olarak adlandırılır. Burada 4 binden fazla öğrenciye eğitim görmektedir.

Benim oturduğum Borre, Horten’e bitişik, 1858'den beri kendi haline belediye iken bir referandum ile 1 Haziran 2002 tarihinde Borre Horten ile birleştirildi.

Yandaki resim, Kahta İlçesi sınırları içinde yer Türkiye’deki Adıyaman Kahta’da bulunan Kommagene Kral olan 1. Antiochos’un (MÖ 69-36) ailesinin bir anıt mezarı oğlu Kral 2. Mithridates’in (MÖ.36-20) kız kardeşi Laodike ile tokalaşma kabartması var. Sütun üzerindeki yazıttan anıt mezarın Kral Antiochos’un eşi İsias, kızı Antiochis bulunduğu Tümülüs’ün benzerlikleri şaşırtıcı!

2100 yıl önceki Kommagene kral aile mezarı ile Norveç, Horten Kasabasındaki tümülüslü Viking anıt mezarlar, resimdeki üntüleri benzerlikleri çok yakın birbirine!

Kaynaklar:
Wikimedia Commons, Horten
Fouberg, Erin Hogan og Hogan, Edward Patrick 2009, b. 40.
Nikel, Phyllis ve Hans Jakob Valderhaug (2017). Norveç Seyir Rehberi, Cilt 2: İsveç, Batı Kıyısı ve
Borrehaugene (Mağaza norske leksikon) "Borre Nasjonalpark". Kültürminnesok. 1 Eylül 2017
https://snl.no/Vestfold
Kongsgård funnet i Borre, 2007-12-05
Horten, “Norske Leksikon” 11 Novamber 2011
Vestfold, Norske Leksikon. 11 Novamber 2018'de
Erich Draganits og andre, 2015.
Norveç'teki Borre'nin geç İskandinav Demir Çağı ve Viking Çağı kraliyet mezarlığı: Yükselen bir kıyı bölgesinde ALS ve GPR tabanlı peyzaj rekonstrüksiyonu ve liman konumu, Quaternary International 367, s. 96-110
Börresen, Svein E (2004). Vestfoldboka: Skagerrak foril b. 48
Pendlerne velger Holmestrand" (Commuters Holmestrand) Gjengangeren. 13 Mar 2007.
VisitHorten.com Lokel-Gjengangeren, Horten Bilmuseum.

r 

OSMANLI DEVLETİNİN KURUCUSU ODMAN BEY-ATAMAN BEY NASIL OSMAN BEY OLDU?

 

 

Osmanlı Devleti’nin Kurucusu Odman Bey veya Ataman Bey Nasıl Osman Bey Oldu?

Hikayeye göre; "Bir Türk ailesi göç yoluyla Arabistan’a gitmiştir ve oraya yerleşmiştir. Bu aile Araplar tarafından Süreyiç ailesi olarak bilinir. Süreyiçler demir ve kılıç ustalığıyla uğraşmışlardır. Bu aile kılıçlarıyla Mekke de ün salmışlar, bir nevi kılıç markası olmuşlardır. Bu aile Türk olduğu için yaptıkları kılıçlara Türk-Kayı damgası basmışlardır. Süreyiç kılıçları bu damgayla ünlenmiştir.

Daha sonra Süreyiç ailesine Kabe’nin anahtarları verilmiş ve Kabe’nin bakımıyla ilgilenmişlerdir. Mekke fethi olunca Kabe’nin anahtarları Osman bin Talha’dan zorla alınır. Bunun üzerine ‘işi ehline verin’ ayeti iner ve Kabe’nin anahtarları Osman bin Talha’ya geri verilir. Ahmet Yesevi bu olayı “Allah Kabe’nin anahtarlarını Türklere verdi” şeklinde yorumlar. Kabe’nin anahtarını elinde bulunduran son kişi ise sonradan Müslüman olan Osman bin Talha’dır. Osman bin Talha’nın dedesi Süreyiç Ubeydullah’tır.

 

Arap kaynakları Ubeydullah’ın Süreyiç ailesinden Türk olduğunu bildirir. Ubeydullah Türk olduğundan Osman bin Talha da Türk’tür. Osman bin Talha’nın dedelerinden kendisine Türk-kayı damgalı bir kılıç kalmıştır. Osman bin Talha bu kılıcı Hz. Ali’ye armağan etmiştir. Kılıç daha sonra Hz. Ali’den ehli beyte kalmış, ehli beytin Türkistan’a sürgün edilmesiyle de bir biçimde Ahmet Yesevi’ye geçmiştir. Kılıç Ahmet Yesevi’den Ede Bali’ye geçmiştir. Ne zamanki Ataman Bey Ede Bali’nin damadı olmuş, Ede Bali da kılıcı Ataman Beye vermiştir. O günden sonra kılıcın geçmişiyle ilgili her şeyi öğrenen Ataman Bey kaynatası Ede Bali’nin de önerisiyle Osman adını da almıştır." Bizans kaynaklarında ve Avrupa kaynaklarında da Osman Bey’in adı Ataman-Atman-Otman olarak geçmektedir. Bazı kaynaklarda da Osman Bey’in adı Orkun olarak da iddia edilmektedir. (Kaynak: Halil İnalcık “Türk Tarih Profesörü.)

Hüseyin Nihal Adsız “Kızıl Börklü Odman Bey’i yazar
Yabancı tarihçilerin kaynaklarında Osman için, “Kızıl Börklü Odman” Orhan Bey’in de “kızıl börk” giydiği yazılır. Bu tarihi kaynaklardan yola çıkarsak, Osman’ın Kızılbaş olduğu kanaatine varırız. Bu Yavuz’a ve onun oğlu Kanuniye kadar sürmüş Bektaşi anlayışının hâkim olduğu gerçeği vardır.

Başkent Üniversitesi Kültür Yayınları “Osmanlı Beyliğin Kurucusu Osman Bey Kızılbaş mıydı” Aşıkpaşaoğlu Tarihi, Hüseyin Nihal Adsız.

Nihal Adsız: “Türkmenler Kızıl Börk giymekteydiler. Yabancı kaynaklar Osman Bey “Kızıl Börklü Atman” Yani Osmanlı tarihçileri Türkmenlerden oluşan Osmanlı ordusu askerlerini “Kızıl Börklü” olarak tanımlamıştır. Görülen o ki bilinenin aksine, Osmanlı Beyliğinin kurucuları Otman (Osman) ve Orhan Bey’in de kızıl börk, (Kızılbaşlık börkü) giydiği tarihi kaynaklarda açıkça yazılıdır. Bu tarihi belgelere göre Otman ve Orhan Bey’in Kızılbaş olduğu açıktır. Osmanlı Beyliği kuruluşta Türk-Türkmen kimlikli olup Kanuniye kadar Alevi-Bektaşi anlayışı hakimdi” der. Ayrıca Tarihçi Halil İnancık: “Mezhepçilik Kanuni ile başladı” der.

Kaynaklara Göre Osmanlı Beyliği Kurucusu Osman Gazi Kızılbaş mı İdi?
Anadolu’yu kasıp kavuran Moğol saldırıları altındayken, konargöçer Türk toplumları da boş durmuyorlardı. Birçok eylemlerde bulunuyorlardı. O dönemde Anadolu’da dört ana unsur vardı. Ahiyan-ı Rum, (Anadolu Ahiler Örgütü) Bacıyan-ı Rum (Anadolu Bacılar Örgütü), Gaziyan-ı Rum (Anadolu Gaziler Örgütü) ve birde Abdalan-ı Rum (Anadolu Abdalla Örgütü) idi. Abdalan-ı Rum örgütünden Geyikli Baba Osmanlının Kuruluşu ve gelişiminde büyük katkıları olmuştur. 14. Yüzyılın başlangıcından itibaren Anadolu’da sosyal örgütlenmelerin ana kaynağı ve disiplini kuşkusuz Hace (Hacı) Bektaş Veli ile olan güçlü bağlantılardır. İşte o dönemin ünlü, gazi, alp, alp eren” sözcüklerin kökü de bu Kızılbaş örgütlerin ürettiğidir…

Kimi tarihçiler, Osmanlıyı hidayete erdirmek için Osman’ı dindar, İslamcı bir padişah yaparak adını öz Türkçe "Odman" (Ateş Adam) olmaktan alıp İslamlaştırma amaçlı "Osman" olarak kullanmak, tarihçilik değildir, tarihi saptırmaktır.

Ali Haydar Avcı, Mehmet Neşri’nin “Kitab-ı Cihan-Numa” adlı yapıtından yola çıkarak kaynak gösterir. Orada, Osman (Otman) Gazi, kendi halkı gibi göçebe bir hayat sürmüş ve ömrünün sonuna dek ‘kızıl börk’ giymiştir. Daha sonra beyliğin başına geçen Orhan Gazi tarafından giyilen ak börkün ise kardeşi (karındaşı) Ali (Alaattin) Paşa’nın önermesiyle giyildiği üstelik bunun için de Hacı Bektaş Horasan-i soyundan icazet alındığı belirtilmektedir.

M. Nihal Atsız’ın yayınladığı “Aşıkpaşaoğlu Tarihinde” de; beyliği yönetenlerin başlarındaki” kızıl börk” olduğunu ve buna “Horasan Börkü” yani “Kızılbaş Börkü” olduğu Orhan Gazi döneminde Ali (Alaattin) Paşa’nın teklifiyle Hünkâr Hacı Bektaş Dergâhından destur alınarak Ak Börke çevrildiği belirtilmektedir. Mustafa Nihal adsız “Aşıkpaşaoğlu Tarihi” s. 43’te Kızılbaşlık hakkında şunları yazıyordu: “Hanım! senin askerine bir alamet koyalım ki başka askerde olmasın. Etraftaki beylerin börkleri 'kızıldır' seninki 'ak' olsun…

Velayetnamede anlatılan, Osmanlı Beyliği kurulmadan önce Hacı Bektaş-Osman ilişkisi iyi araştırılmalıdır. Ancak Tarihçiler bu gerçekleri hep görmezden geldiler, yok saydılar; saptırdılar. Salt işin içinde Yavuz ile başlayan “Kızılbaş-Alevi” düşmanlığından dolayı, Türk tarihi içinde görmek istemediklerindendir.

Osmanlının kuruluşundan önce Anadolu Moğol işgali ve saldırıla altındaydı, Türkmen heterodokuz dervişler, Moğolların uzanamadığı Bizans içlerine doğru Anadolu’nun batı kıyılarına giderek oralarda bu Türkmen dervişler gözden uzak, ıssız, henüz yerleşikliğin olmadığı yerlere konarak tekke, zaviye ve dergâhlar açarak, yerleştiklerini kaynaklardan anlıyoruz. Hatta Çanakkale boğazın geçip, Osmanlıdan çok önce Balkanlara kadar gidip oralarda koloniler kurduklarını da öğreniyoruz. Demek ki salt Anadolu değil, Balkanlarda kadar uzanmışlar, daha sonra Osmanlıların Balkanlarda hakimiyet kurmalarının öncüleri bile olmuşlardır.

Geyikli Baba denen dervişin kimliği, Seyit Ebül Vefa yolundan giden Baba İlyas’ın müritlerinden biriydi. Bir örnek, Orhan Gazi ile Geyikli Baba arasındaki ilişkiler oldukça ilginç ve Osmanlı tarihi bakımından önemlidir. Geyikli Baba kendisini, “Baba İlyas müridiyim, Seyit Ebül Vefa süreğindenim” diye tanımlamıştır. Bu konuda aşağıdaki daha geniş açılmasına bakın!

Tarihi kayıtlara baktığımız orada, Kızılbaş Geyikli Baba’nın Kızıl Kilise denen yeri ele geçirdiği, orayı yurt edindiğini Orhan Gazi öğrendiğinde kendisine, “Baba Mey-Hordur” diyerek iki yük şarap ve iki yük rakı göndermiştir.

Aşıkpaşaoğlu’nun açık biçimde belirttiği gibi Osmanlı beyliğinin kurucuları Osman (Otman) ve Orhan Gazi’nin de kızıl börk (Kızılbaşlık Börkü) giydiği tarihi kaynaklarda açıkça yazılıdır. Bu tarihi belgelere göre Osman (Otman) ve Orhan Gazi’nin Kızılbaş olduğu açıktır. Konu gerçek biçimde açığa kavuşması için bu noktada iş sadece bize değil dürüst ve namuslu tarihçilere düşmektedir. 

Tevarih-i Ali Osman, F. Giesse, Neşri Hz. Nihat Azamat, sh:16
Şöyle geçer: “Bir gün Ali Paşa karındaşı Orhan'a eyitti: “Ey kardaş! Şimden gerü leşkerün ziyade oldı. İslâm leşkeri arttı. Muhammed dini âşikâre oldı, şevket tutdı. Günden güne ziyade oldu. Sen dahi alemde bir nişan ko. Kim gayrı leşkerde olmaya.

Osman Gazi eyitti: “İy karındaş! Sen ne dirsen eyle olsun” didi. Ali Paşa eyitti: “İy karındaş! Kamu leşkerin kızıl börk giysünler, sen ak börk gey” dedi. “Ve sana ta'alluk olanlar ak börk giysünler" didi. “Alemde bu dahi bir nişân ola” didi. “Eyle olucak.” Dedi.

Orhan Gazi vardı Hacı Bektaş Hünkâr'dan dest-i tevbe idüp, ak börk giydi. Kendine ta'alluk olan ademilerden ak börk geymek ol zamandan kaldı.” Diye geçer.

“Kutbu’u’l-Arifin Şeyh Geyikli Baba Hoy’dan gelmişdir. Bir ulu geyiğe binüb gelmişdir. Geyikler kendüye musahhar idi. Gelüb İnegöl’de mekân dutmış... Kutbu’u’l-Arifin Şeyh Geyikli Baba dahi ol canibde üç yüz altmış kapulı bir kilisa varımış Kızıl Kilisa dimekle meşhur imiş ol kilisayı kendüler fethitmişler... Orhan Pâdişah’a şöyle haber virmişler ki Hoy’da bir er gelüb ulu geyiğe binüb Kızıl Kilisa’yı aldı deyu cevab virmişler...

Virdiklerinde merhum Orhan Pâdişah “baba mey-hordur” deyu iki yük arakı ve iki yük şarab gönderüb Baba dahi yanındaki Baba Sultan’a cevab virüb “padişah bize iki yük bal ve iki yük yağ göndermişler” deyu... Musahabetde Baba’ya padişah hazreti, “bizim dahi bir eserimüz olsun ne dilersen vereyim gözün bakduğı yeri vireyim” dimiş. Anlar dahi “benüm gözüm çok yer bakar ve illâ benüm feth itdüğüm yeri verin” deyüp Padişah hazreti dahi iki pâre kendinün fethi itdüğü köyü anlara vakf itmişdir. Ol vakıf olan köyler mahsûlinden Baba’nın üzerinde omaç çorbası bişüp âyende ve revende ve fukarâya bezl olunur…” Oruç Beğ Tarihi “Osmanlı Tarihi” 1288-1502), (Hazırlayan: Necdet Öztürk), s. 17

“Orhan Gâzi zamanında girü abdallardan Geyiklü Baba vardı. Er kişiydi, Orhan Gâzi’ye Geyiklü Baba’yı bir dürlü anlatdılar, meyperest diyü. Orhan Gâzi dahı dinemek içün Geyiklü Baba’ya iki tulum şarâb göndürdi, Geyiklü Baba nûş itsün diyü. İki tulum şarâb getürdiler, Geyiklü Baba önüne kodular...” diye yazar. Bundan anlıyoruz ki, Geyikli Baba kimliği ve yaşam biçimi ilginç, hiçte Arap geleneklerine uymuyordu.

Kaynaklar: Âşıkpaşaoğlu Ahmed Âşıki, “Tevarih-i Al-i Osman”, (Düzenleyen: Çiftçioğlu N. Atsız), s. 122-123; “Âşıkpaşazâde Tarihi” (Hazırlayan: Necdet Öztürk), s. 63-65; Mehmed Neşri, Kitâb-ı Cihan-Nümâ, c. 1 Yayınlayanlar: Faik Reşit Unat-Mehmed A. Köymen, s. 167-171.; Mevlânâ Mehmed Neşri, “Cihânnümâ Osmanlı Tarihi” 1288-1485), Hazırlayan: Necdet Öztürk), s. 78-80.

Geyikli Baba, Baba İlyas Müridi, Ebül Vafe Tarikatından Olduğunu Söyler
“Hele şimdi görelüm Orhan Gazi Bursada neyler. Devlet ilen kim geldi, imaret yapdı. Vilâyetün dervişlerini teftiş etmege başladı. İnegöl yöresinde, Keşiş Dağınun aralığında bir niçe dervişler gelmişler. Anda makam dutmışlar. İçlerinde bir derviş var. Bu dervişlerden ayrılur. Varur dağda geyicekler ile yürür. Ve ol Durkut Alp anı sever. Dayım anun yanına gelür. Anun ile müsâhabet eder. Durkut Alp pir olmış idi. Orhanun dervişler teftiş etdügin işidecek Orhan Gaziye bir adam göndürdi kim: “Benüm köylerüm yanında bir nice derviş geldi. Muhkim oldı. Aralarında bir derviş vardur. Gâh gâh varur. Dağda geyicekler ile gezer bir nice gün. Ve haylı mubârek kişidür” dedi. Orhan Gazi eyidür: “Acab kimün mürididür” dediler. Eyitdi: “Sorun kendünden” dedi. Geldiler. Sordılar. Eyitdi: “Baba İlyas müridiyin” dedi. “Seyid Ebülvefâ tarikindenin” dedi. Emr etdi kim: “Varun! Dervişi getürün” dedi. Geldiler. Davet etdiler. Gelmedi. Derviş dahı habar ısmarladı kim: “Sakın, Orhan dahı gelmesün” dedi. Geldiler, Orhan Gaziye habar verdiler. Orhan Gazi gene adam göndürdi kim: “Niçün gelmez? Ve beni niçün komaz anda varmağa?” Derviş cevab verdi kim: “Dervişler göz ehilleri olurlar. Gözedürler. Dahı vaktında varurlar kim du’âları makbul olına.” Bir niçe günden sonra bir kavak ağacını kopardı. Omuzına götürüb doğrı Bursanun hisarına geldi. Padişahun sarayına geldi. Havlı kapusınun iç yanında bu kavak ağacını dikmeğe başladı. Gördiler. Hana habar verdiler: “Ol derviş geldi. Bir kavak ağacı dahı getürdi. Kapuda dikeyürür” dediler. Orhan Gazi çıkdı. Gördi kim ağacı dikmiş. Dahı sormadın Hana eyidür: “Teberrükümüzdür. Oldukça dervişlerün du’âsı sana ve neslüne makbuldür” dedi. Hemandem du’â etdi. Durmadı. Döndi. Gerü mekânına vardı.

O kavak ağacı şimdi dahı vardur saray kapusınun içinde. Gayetde büyük ağacdur. Ve her gelen padişah ol ağacun kurıcasını giderürler. Andan sonra Orhan Gazi dahı dervişün ardınca mekânına vardı. Eyidür: “Derviş! Bu İnegöl, nevâhisiyile senün olsun” dedi. Derviş eyidür: “Mülk, mal Hakkundur. Ehline verür. Biz anun ehli degülüz” der. Sordılar: “Ehli kimlerdür?” dediler. Eyitdi: “Hak Ta’âlâ dünya mülkini sizün gibi hanlara ısmarladı. Malı dahı mu’âmele ehline ısmarladı kim kulları birbirleriyile masâlihin görsünler deyü. Bizlere gün yeni, nasib olan rızık dahı yeni” dedi. Orhan Gazi eyidür: “Derviş Nola benüm de sözümi kabul etsen?” Derviş eyidür: “Şu karşuda duran depecükden beri yercügez dervişlerün havlısı olsun” dedi. Orhan Gazi dahı bu sözi kabul etdi. Du’â aldı. Mekânına gitdi... Orhan Gazi ol dervişün üzerine kubbe yapdı. Yanında tekye yapıverdi... Ol zaviyeye Geyikli Baba Tekyesi derler.” Diye yazılır.

Kaynak:
Ahmet Yaşar Ocak, Osmanlı İmparatorluğu’nda Marjinal Sûfîlik: Kalenderiler (XIV-XVII Yüzyıllar), s. 250.Mustafa Nihal adsız “Aşıkpaşaoğlu Tarihi” s. 43
Hilmi Ziya Ülken “Anadolu’nun Dinî Sosyal Tarihi” Öncüler: Barak Baba, Geyikli Baba, Hacı Bektaş), Hazırlayan: Ahmet Taşağın), Kalan Yayınları, Ankara 2003, s. 86.
Ali Haydar Avcı’nın, “Konargöçer Toplumlar ve Osmanlı’nın Kuruluşu”, “Abdalan-ı Rum ve Geyikli Baba” kitaplarında araştırmaları ilginçtir, okuyun.

16. YÜZILDAN İTİBAREN OSMANLININ AMACI TÜRKLERİ ARAPLAŞTIRMAKTI

1. 

   Osmanlı Sultanı
   

   Osmanlı'nın Amacı Türkleri Araplaştırmaktı

Falih Rıfkı Atay, “Zeytindağı” adlı kitabında: “Arap milliyetçisi Şamlı Azimzadeler, Konya’dan gelme Kemik Hüseyin torunu idi. Halep’in gerçek ailelerinin kökenleri Türklerdir. Osmanlı İmparatorluğunda itibar, azınlığın imtiyazı olduğu için ve Türk unsuru imtiyazsız olduğu için herhangi bir Müslüman azınlığın çocuğu olmak, Türk olmaktan daha yaralı idi” Şöyle sürdürüyordu: “Suriye, Filistin, Hicaz Türk müsün? Sorusuna sürekli yanıtlar ‘estağfurullah’ idi” diye yazar. “Zeytindağı” Pozitif yayınları 2020, s. 216

Osmanlı Askeri Teşkilatı

Günümüzde dahi Osmanlı hayranlığı, Arap tabasına olan yakın tavırdır. Türküm diyememenin ya "Müslümanım" demekle veya "Osmanlıcılığa" sığınmaktır.

Aydın olma yeteneği kıt Osmanlı yöneticileri Osmanlı olmuş, Türküm diyememiş, Türk olama kavramının bilincinde olmamış, Müslüman olma kavramıyla Osmanlı kavramında kıvranıp kalmışlardı. Yani Türk kimliği kavramı bilinçlerinde yoktu. Ancak Müslüman olmak, Arap olmaya yakındı Arap kavminden olmaktı ve kendi ulusal kimliğini unutmaktı istenilen…

Milli değerlere yönelmek, Arap olmaktan kurtulmak, onlardan ne yaparsa yap hayır gelmeyeceğini anlat, anlamakta çok geç kalınmıştı ama cumhuriyeti kuranlar tarafından zor olan başarılmıştı. Osmanlıların son zamanlarda Araplardan yenen kazık, yeni bir ulusal kimliğe dönüşü hazırladı. Böylece Araplara yabancılaşma başladı. Çünkü Osmanlının kutsal millet yaptığı Arap dünyasında Türk ve Türklük geçerli olmayıp düşmanlaştırılmıştı. Daha açıkçası, Osmanlı Arap dünyanı ve topraklarını vatanlaştırama yerine, aksine Türkleri Araplaştırma çabası ağır basıyordu.

Falih Rıfkı Atay: Hükümetin savaş politikasını, ordunun ve milletin harbinden ayırmalıyız. Yanlış kara veren bir kumandanla, o kara uğruna can veren zabit nefer nasıl aynı çerçeve içinde görülebilir?" diyordu, "Zeytindağı-Ateş ve Güneş" kitabı, Pozitif yayınları 2020, s.319

Türkiye Cumhuriyeti 10. Yılında, Türk ulusunu inşa etme süreci Kemalizm ile kolaylaşmaya başlar; Türk ulusu kimliği 1. Dünya Savaşı Osmanlının tarihe gömülmesi süreciyle yeni bir Türkiye Cumhuriyeti doğuşu başlamış olur.

O günlerde Osmanlı "Devri Sabık" olmuş, bütünlüğü ile olumsuz bir geçmiş döneme sahip olmuştur. Modern Türkiye'nin doğuşu, Osmanlının son dönemlerindeki olumsuzlukları Türk milliyetçiliğinin Türklerin ruhunda yeşermesine neden olmuş ve ateşli bir Türk ulusundan yana olan Mustafa Kemal ve arkadaşları çabalarıyla gelişmiştir.

Osmanlı yok yere binlerce Türk askerlerini kızgın Arap çöllerinde, donmuş dağlarda kırdırmış salt İstanbul'da saraylar yapıp saltanatlarını sürmek için.

1932'lere gelindiğinde her şeye rağmen Türk ulusu kimliği kavranmış, kendi ulusal varlığını bütün dünyaya karşı meşrulaştırmıştır. Bugün, o günlere gelinmesini, çekilen çilesini, acı ve ıstırapların farkına varmayan veya farkına varmak istemeyenler tarihi çarpıtmaktadırlar. Osmanlı İmparatorluğu, Türk ulusundan olamamış, ulus kavramını Arap milliyetçiliğine kurban etmiş; Osmanlı geçmişini, geçmişteki kimliğini bu Türk halkına anımsatacak ne varsa yok etmiştir. Osmanlı, Arapça-Farsça ağırlıklı, içine bazı Türkçeden sözcükler serpiştirilmiş, hiçbir değeri olmayan Osmanlıca denen yoz bir dil üretmiş olması bile Türk ulusunun yok olması için tek başına yeterlidir.

Şiddet ve Celal tipik bir Şarklı anlayışıdır…
Osmanlı İmparatorluğu (Osmanlı Emperyalizmi) bu kavram karmaşık ve Batılı Emperyalist devletlerden farklıdır. Osmanlı İmparatorluğu girdiği yerlere maddi sömürge için giriyor, kültürel sömürge için girmiyordu. Tersine daha çok Arap topraklarına giren Osmanlı, kendi dilini, kültürünü Arap kültürü içinde eritiyordu.

Batılı emperyalistler (İngilizler, Fransızlar, İspanyollar vs.) sömürü için girdikleri ülkelere dilini, kültürünü dayatıyor, yerli halkların dilini, dinini ve kültürel yapılarını değiştirerek öz kimliklerinden kopartıyordu. Bunun tersini yapıyordu Osmanlı, kendi kimliğini ve dilini unutturarak Türk toplumunu Araplaştırmaya, Arap dinini ve örf, adet, geleneklerini dayatıyordu… Yani Arap diyarında Türk ve Türklük yerine Araplaşmak, Arap dili ve kültürünü almak zorunda kalınıyordu.

İş bu böyle olunca Osmanlı buralara girip uzun süre kalsa da sömürge durumuna getiremedi ama asıl kültürel olarak Araplar Türkleri sömürdüler. Yani kısacası Osmanlı girdiği yerleri vatanlaştıramadı, sonu acı bir biçimde bitti, kaybetti, birçok cana mal oldu. Bugün Osmanlıcılar, Osmanlının bu kaybedilen topraklardaki geçmişteki acı veren olayları görmezler, gururla anlatırlar.

Falih Rıfkı Atay: "Osmanlı İmparatorluğu, Trakya'dan Erzurum'a doğru, koca gövdesini yan yatırmış, memelerini müstemleke milliyetlerinin ağzına teslim etmiş, artık sütü, kanı ile karışık emilen bir sağmal idi" diye o günlerin acısını böyle anlatır "Ataş ve Güneş, Zeytindağı" kitabı, Pozitif yayınları 2020, sayfa 218'de.

Osmanlı olmakla gururlanırlar: "Şam evimiz kadar bizim, Lübnan bahçemiz kadar bizim. Bu tasarruf ve hüküm hissini bize damarlarımızdaki kandan geldiğine kuşku yoktur" yazar. Aynı yapıt sayfa "Ataş ve Güneş, Zeytindağı" kitabı, Pozitif yayınları 2020, sayfa 218

Hayallerle yaşayan Osmanlı bir yana, gerçekleriyle kurulan cumhuriyet dinç, dimdik ayaktadır. Falih Rıfkı Atay: "Bizim Osmanlı emperyalizmi şu ana fikir üstüne kurulmuş bir hayal idi: Türk milleti kendi başına yapamaz" der. "Ataş ve Güneş, Zeytindağı" kitabı, Pozitif yayınları 2020, sayfa 216

Yani Osmanlıcılar, Osmanlıcılıkla övünürler böbürlenerek ama bir tek iz bugün yoktur. Osmanlı hayal uğruna canları ile ödeyen Anadolu insanları, Osmanlının hayali uğruna dünyanın birçok yerlerinde heba edildiler. 20-25 yaş arası, daha birçokları yârin yanağından bile nasıl öpülür bilmediler. Yarısı ise evli, geride dullar bırakacağının bile farkına varmadan Anadolu yiğitlerinin kanı Arap çöllerinde akıtıldı, Arapların kursağına Anadolu yiğitlerinin rızkı akıtıldı. O çöllerde kanı akıtılanların tamamı Anadolu Türkü idi. Onların komuta kademesi ise Araplardan oluşuyor, çarpışarak ölenler ise Türklerdi.

O bölgede sorun Araplar için Arap sorunu değildi; Türk sorunu, Türk düşmanlığı hissi idi. Arap çöllerinde Anadolu insanının canı veriliyordu. Birçokları sahipsizlikten unutuldu, birçokları kayıplardı, bulunamadılar, birçokları emperyalist devletlerin toplama kamplarında sürgünlerde öldü gitti. Birçokları kolsuz, kimi bacaksız kaldı, kimi yurda gazi olarak döndü ama kendilerini feda edecek kadar hepsinin sevdaları birdi, vatan uğruna canlarını feda ettiler…

Bütün bunlar, yanlış karar veren ve yıkılıp giden Osmanlının yanlış kararlar sonucu canlarını veren, seferden sefere koşan Anadolu insanlarıydılar. Bunlar aynı anda dört cephede çarpışan Anadolu insanları, kimi karlı dağların soğuğu dondururken, kar ve tipi cabası, kimisi çöl sıcağında tepesinde güneş kavuruyor adeta, yine güneşin çöle yansıyan yakıcı sıcaklığı ise ayaklarını yakıyor yürüyemez duruma getiriyordu. Çölün yürünemez yakıcı sıcaklığı bir yana, çölde çekilen susuzluk, bir damla suya hasret kalmak yazgılarıydı adeta.

Bu savaşlarda Arap çöllerinde yitip giden 3 milyon Anadolu yiğidi, Suriye, Filistin ve Yemen cephelerinde kaybedildiler Osmanlının yanlış tutumundan dolayı. Bu Anadolu insanlarının cesetleri yurdundan çok uzaklarda kaldı; yurdundan çok uzaklarda bilinmeyen mezarları ne de adları kaldı. O bölgelerde, onların ölümleri üzerinde kurulmuş ama hala gözyaşları dinmeden birbirlerini kıran devletçikler kurulmuştur.

Doğrusu bu çöl insanının savaşıydı, Anadolu insanının savaşı değildi, kendisinin savaşı olmadığı yerlerde şehit düştüler. Ancak kendi Anadolu savaşında kazandılar, kendi devletlerini kurdular.

Osmanlı İmparatorluğu, ümmetçilik fikri sebebiyle üç kıtada egemen olmuş, bu coğrafyanın büyük bir kısmını Arapların yaşadıkları ülkeler kapsamaktaydı. Kudüs, Şam, Filistin, Hicaz gibi. Osmanlı sadece coğrafyada büyüyebilmişti. Çünkü, bu kazanılan toprakların hiçbirinin kültürlerine, dillerine, ticaretlerine ve mal mülk, para ile ilgili şeylere egemen olunamamıştı. Ne hazindir ki Osmanlı, Arapları Türkleştireceğine oradaki Türkler Araplaşmıştır.

Bu kıtaları ne sömürgeleştirmiş, ne de vatanlaştırmıştık. Osmanlı İmparatorluğu buralarda, ücretsiz tarla ve sokak bekçisi idi. Eğer, medrese ve şuursuzluk devam etmiş olsaydı, Araplığın Anadolu içlerine kadar gireceğine şüphe yoktu. Osmanlı Emperyalizmi şu ana fikir üstünde kurulmuş bir hayal idi: "Türk milleti kendi başına devlet yapamaz!" diyerek uyutuyordu Anadolu Türk toplumunu…

Osmanlı, Arap topraklarına girerek oraları bir bakıma imar ediyordu. Çünkü, Arap şeyhleri arasındaki kanlı savaşlar sonucunda Arap halkı mağdur oluyor ve maddi olarak da çöküntüye uğruyordu. Osmanlı geldiğinde ise bu şeyhleri uzlaştırıp sükuneti sağlıyor ve onlara belirli imtiyazlar veriyordu. Bir bakıma Osmanlı onlar için bir kurtuluş gibiydi. Buna rağmen Osmanlının güçsüz duruma düşmesini fırsat bilip Araplar hemen İngilizlerle, Fransızlarla anlaşmışlar ve Osmanlı’yı arkadan vurmuşlardır. Osmanlı’ya karşı görünüşte bağımlı olan Araplar her zaman kendi halifeliklerini istiyordu. Müslüman Araplar arasında Arap Halifeliği hükûmeti peşinde olanlar vardı ve 1. Dünya Savaşı çıktığında bu düşüncelerini gerçekleştirmek için ve İngilizlerin vereceklerini söz verdikleri ayrıcalıklardan dolayı Osmanlı’ya ihanet etmişlerdi.

Osmanlı İmparatorluğu'nun Araplara vermiş olduğu haklar, onların küçük bir anlaşmazlıkta bile isyan etmelerini sağlıyordu. Cemal Paşa zamanında çıkmış olan bir kanun ile komutanlara eğer vatan müdafaası için zaruri görülürse idam hükümlerini yerine getirmesi yetkisi verilmişti. Yani isyanlar artık kanla bastırılıyordu. Cemal Paşa'nın bir amacı da Suriye’yi Osmanlılaştırmaktı. Bu düşüncesini gerçekleştirmek için Suriye'de Halide Hanım'la birlikte modern okullar açtırmıştır. Bunun yanında bir de göç ettirilen Ermenileri, Lübnan ve Suriye içlerine dağıtarak güçlenen Arap Milliyetçiliğine karşı bir güvence olarak kullanıyordu. Hatta Ermenileri güçlendirmek için ev ve toprak bile verilmiştir.

Yani kısacası Halep’i Şam’ı, Beyrut’u, Kudüs’ü kendinin sanan Osmanlı bu Arap coğrafyasını ne sömürgeleştirmiş ne de vatan yapabilmiş, ancak bölgede jandarmalık görevini yapmıştır. Bağ bahçe bekçiliği yapmış, sonunda 3 milyon saf ve temiz Anadolu gençlerinin şehit düşmelerine neden olmuştur. Aslında Osmanlı için o kentler bir süreliğine birer turistik gezi alanlarıydı, Osmanlı bunun bile bilincinde değildi…

Hala birçok aklı evveller vardır ki, o toprakları “bizim” sanırlar, Osmanlıcılık oynarlar ancak turist vizesi alarak o kentlerin cadde ve sokaklarında bir süreliğine bir yabancı gibi gezer gelirsin, sonrada bu topraklarda kutsallık diye kendi kendini kandırırsın. Aslında geçmişte de o kentlerin anahtarı Osmanlıda falan değildi; çiftlikler, üretim merkezleri, ticaret, kültürel yapı, endüstri, saraylar, evler, şatolar gibi her şeyler Osmanlının değildi, Araplarındı ya da başka milletlerindi. Ecdat denilen Osmanlı buralarda 400 yıl ancak jandarmalığını yaptı; kiliseler Hıristiyanlarındı, Havralar Yahudilerindi, Camiler Arap Müslümanlarındı. Ancak oralarda Türkler Araplaşmış, veya yarı Arap olarak ezgin durumda yaşardı. Bu ezgin yaşamaktan kurtulmak için birçok Türkler Araplaşırlarken bir tek Türkleşmiş Arap yoktu…

Selman Zebil Temmuz 2021 

İNSANLARIN ZİHİNLERİNE GİRİP MANKURTLAŞTIRMAK

ZİHİN YORGUNLUĞU ve MANKURTLAŞTIRMAK

İnsanları Mankurtlaştırmak

Bilinçli, bilgili kişiler için ülkesine, milletine karşı sorumluluk bilinci taşımak, ulusuna, yurduna saygı ve sevgi beslemek kutsal bir görevdir. Büyük ya da küçük boyutta kötü olanla bu toplumu yönlendirmeye yönelik yöneticilere karşı duyarlı olmak bir görevdir...

Bir milletin ümüğünü sıkıp nefes almasına engel olmaya çabalayan düşmanlar her daim olacaktır. O nedenle sürekli düşmanın yanında diri, varlıklı güçlü olmak için düşmanın niyetini önceden bilip, umudunu kırma mücadelesinde sürekli uyanık olmakla sağlanır...

Değişen dünya da değişik ülkelerin çıkarları birbirleriyle örtüşebilir. Zamanla çıkarlar çatışmaya dönüşebilir. Bu çatışmalar tank, top, tüfekle olmayabilir. Güçlü istihbarattık bilgilerle hedef ülkeyi güçsüzleştirerek kendine bağlı hale getirilebilir. Böylece dost görünümlü düşman veya açık görünümlü düşman ülke istihbarat ajanları, hedef ülkenin yöneticilerine dolaylı yollardan buhranlı günler yaşatırlar; zayıf düşürürler. Bunun yapılmasında birçok deliller kullanırlar:

A- Beynin ablukaya alınması ile zihinsel durgunluklar sağlanır.

B- Beynin işlevini kaybetmesi ile zihinsel yorgunluklar sağlanır.

C- Bedensel yorgunlukla da: Kişiye; girdiğin mücadelede becerememe paniğine kapılması sağlanarak elden ayaktan düşürülmesi taktiği uygulanır. Örneğin: “Ankara’nın şerrinden, Brüksel’in şefkatine sığınmaktır bizim yaptığımız” diyen vekillerle ülke yönetilmesi bir tür yorgunluktur. Yapması gereken görevini Brüksel’in insafına bırakmaktır...

Yukarıda anlatmaya çalıştığım şeyler tavandan tabana doğru yaygınlaşarak oluşur. Varlığını fark ettiren devlete düşen görev, halkını mümkün olduğu kadar kendi kendini idare edebilecek asgari duruma getirmektir. İstihdam sağlamaktır, işçi ve işveren arası kültürel uyumu sağlamaktır. Dahi ülke yönetimine süratle kitleleri ortak etmektir...

Sonra halk çıkıp ortaya varlığı fark edecek, sayıldığını anlayacak, saygıda değer olduğunu kavrayacak, özgüven duyacak kendine. Dahi; devletine milletine candan bağlanacaktır...

Dinamik olmaları telkin edilmesi gereken 84 milyon Türk halkının 18 milyondan fazlası sosyal yardımlarla geçimini sağlıyor. Dahi devleti yönetenlerin siyasi istismarı olarak süren yiyecek, yakacak, buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın gibi beyaz eşya dağıtmakla denildiği gibi öyle “sosyal devlet” falan olunmuyor. Ancak aşağıdaki sonuçlar olur:

Zihinsel durgunluğun ortaya çıkar; bir kıyıda pısırık, sönük sinerek, sessiz soluksuz hale getirmekle kendilerini güçsüz, güvensiz hissederek elini ayağını ovuşturan edilgin hale gelecek, yoksulluk “kaderdir” diyerek boyun eğecektir... Yardımlarla geçinen ezilmiş, yoksul adam her yerde dahi, bir çocuğun yanında bile dilsiz ve suskun kalacaktır...

Zihin yorgunluğu oluşmuş kişiler, ülke ekonomisine katkı sağlayamaz duruma gelirler, getirilirler. Bıkkın, bitkin, çünkü ona her şeyi “kader” ile ölçme hesabı telkin edilmiştir. Yoksulluk “kader” ise, o halde bütün İslam ülkelerin halkı yoksulluk içinde olmaları kaderin sonucu mudur? Onları yönetenlerin telkin edici “kader” denilen şeye "kaderim buymuş" deyip boyun eğmek, önce zihinlerin ardından yaşadığı ülkenin çökertilmesinde en güçlü silahın öldürücü "kader" kurşunudur... 

İnsanları beyninden tutsaklaştırmak

Yaptıkları iş, zihinlere girip insanların duyarlılıklarını kırmak...

Hep böyle olmuştur. Türkiye de iktidar olanlar sılgınçını sorgulayan, azınlıkta kalan sivil toplum örgütlerinden alırlar. Bu zailim iktidarlara da en çok kendilerini "kader" diye aldatılanlar destek olurlar...

Siyaset siyasilere bırakılmalıdır derler ancak demokrasiler de toplumların yaşamı her daim siyasettir. Yediği, içtiği, açlığı, tokluğu, giydiği, işi, işsizliği, sevinci, kıvancı, gözyaşı dahi adam gibi adam olması için siyasetin içinde şöyle ya da böyle olması insan olma gereğidir. Sivil toplum örgütleri başta sendikaların görevi iktidarı elinde tutan siyasilerin yanlışlarına muhalif olmak değil mi?

Fikri ahlaksızlık, kültürel kokuşmuşluk, umursamazlık aldatılmış, yanıltılarak basite indirilmiş bir halk yığınları ile karşı karşıya kalıyoruz. Türk halkı birey olmayı, özgür vatandaş olmayı kaldıramaz hale getirilmiş, padişahlık isteyen, halifelik makamı isteyen hale getirilmiştir. Kendisi kahraman olamayacağından “kahraman” yaratabilen bir kitle ile karşı karşıya kalıyoruz...

Selman Zebil 6 Haziran 2021

KONYA'DA İSYAN EDEN DELİBAŞ'IN ÖLDÜRÜLÜŞÜ ve 1. 2. BOZKIR İSYANLARI

1. Bozkır Ayaklanması (28 Eylül-6 Ekim 1919)

1. -2. Bozkır İsyanlarının geçtiği yer Kasaba

Anadolu’da çıkan isyanlar içinde, 1. Bozkır Ayaklanması 28 Eylül, 6 Ekim 1919 arasında 5 gün sürer. 2. Bozkır ayaklanması ise, 20 Ekim, 4 Kasım 1919 tarihleri arasında 15 gün sürer. Delibaş Mehmet 2 Ekim, 22 Kasım 1920 tarihleri arasında da Konya ayaklanmasını olarak tarihe geçer. Böylece bölgede 3 isyan girişimi olmuştur.

Konya halkı gerek basının gerek vatansever din adamlarının, gerek azınlıkların gerek İzmir, Antalya, Konya gibi vatan parçalarının işgallerinin etkisiyle, vatansever duygularla başta Kuvayı Milliye saflarında yerini almıştı.

Fakat bu sure içinde Konya'nın Bozkır ilçesinde eski “İttihat ve Terakki” taraftarlarının Kuvayı Milliye teşkilatını kurmaları ve bu yolda halkı kazanma çalışmaları, ilçede bazı kesimleri rahatsız etmiştir. İttihat ve Terakkicilerin yeniden iktidara gelmelerini önlemek amacıyla halka çeşitli propagandalar yaparak ilçede karşıt kitleler oluşturmuşlardır.

2 Ekim Delibaş Mehmet'in başında olduğu
isyancılar Çumra'yı basarlar

Bozkırdaki İttihat ve Terakki Partisine tepki olarak oluşan halk topluluğu, Hürriyet ve İtilaf Fırkası mensuplarının, Teali İslam Cemiyeti mensuplarının, Vali Cemal Bey ve Nakşibendi tarikatı Şeyhi Zeynel Abidin Efendi ve yeğeni Şeyh Ziya; Vali Cemal Bey'in şehri 27 Eylülde terk eder. Bir gün sonra 1919 yılının 28 Eylül’ünde 1.000 kişilik silahlı silahsız kalabalık bir köylü grubu başlarında Kurtoğlu Musa, Bademlili Hacı Halil ve Gürel Çavuş ile Bozkır’a girerler.

Olay üzerine Albay Refet Bey 30 Eylül 1919’da Konya'ya gelir ve asilerle anlaşma yapılır. Buna göre asiler ele geçirdikleri silahları teslim edecekler ve esir subayları serbest bırakacaklardı. İsyan 6 Ekim 1919 günü böylece sona ermiş oldu. Sekiz gün süren 1. Bozkır kalkışması olarak tarihe geçer…

2. Bozkır Ayaklanması (21 Ekim-4 Kasım1919)
1. Bozkır ayaklanmasından sonra onlar 21 Ekim 1919’da yeniden ayaklanma olur. Bu ayaklanma kalkışması da 4 Kasım 1919’a kadar sürer Bu ayaklanmanın nedeninden biri, Damat Ferit hükûmeti yerine kurulan Millî Mücadele taraftarı Ali Rıza Paşa hükûmetinin kurulmasıydı.

Ayrıca Konya isyanlarının tamamında “İngiliz Muhipler Cemiyeti” üyelerinin “İslam Teali Cemiyeti” üyelerinin, “Nakşibendi tarikatı Şeyhi Zeynel Abidin Efendi’nin” ve “Papaz Frew'nun” etkileri bulunmaktadır.

Refet Bey'le yaptıkları antlaşmalara uymayan isyancılar ellerindeki silah ve cephaneyi hükûmete teslim etmemişlerdi. İsyan sahasını genişletmek ve kendilerine destek bulmak için Hadim, Alibeyhüyüğü, Akviran ve Karaman'da da propagandaya başladılar. Kürtoğlu Musa, Zeynel Abidin'in yeğenleri Hoca Abdullah, Hoca Sabit, Hoca Abdulhakim, Avdan köyünden Hacı Osman, Sinekli Şükrü, Bozkırlı Hüseyin, Apa köyünden Hacı Hasan, Hacı Hüseyin vb. isyanın içinde idiler.

Bu yıkıcı ayaklanmalar üzerine Afyon'dan Arif Bey komutasında Karakeçili Müfrezesi Seydişehir’e gönderilir.

Bu arada Zeynel Abidin Efendi'nin emri üzerine Kürtoğlu Mustafa, Hacı Abdullah, Hoca Sabit hükûmet binasına gelerek; “Bozkır İsyanını bastırmak için Çınarlık’a gönderilen bütün kuvvetlerin çekilmesini" isterler. “Eğer istekleri kabul olmazsa Kuvayı Milliye teşkilatına karşı harekete geçeceklerini” söylerler. Kaymakam ise, “yaptıklarının doğru olmadığını” söylediyse de ikna olmadılar. Bunun üzerine vilayete telefon ederek isteklerini bildiren asiler, vali vekili olan Vehbi Efendi'nin ret cevabı vermesi üzerine, “Padişahın emri gelip, bunları vurmaktır” diye bağırmaya başlarlar. Ve sonra telgraf hatlarını keserler. Ardından 3.000 kişilik bir kuvvetle Akkise köyünü işgal ederek soygun ve talan yaparlar.

Burada halkı kendilerine katılmaya zorladılar. Seçilen nasihat heyetini de dinlemeyen asiler Akkise yakınlarında Arif Bey kuvvetleri ile çatışmaya girdiler ve dağıldılar.

Bu arada isyanın Çumra, Hatunsaray, Alibeyhüyüğü’ne sıçradığı görülür. Yapılan olumsuz telkinler dolayısıyla firar eden askerler yüzünden Çumra-Hatun saray ve Alibeyhüyüğü’ne asker gönderilemez. Ama bu arada bazı asilerin Delibaş Mehmet’in etrafında toplandıkları haberi duyulur. Arif Bey'in harekete geçerek Apa köyü yakınlarındaki isyancıları bozguna uğratması üzerine (28 Ekim 1919) Delibaş’ın etrafındaki isyancı artıklarında kaçtıkları görülür.

Bu sırada asilerden bir grup Çumra’ya gitmekte olan Millî Kuvvetleri pusuya düşürürler. Asıl Bey eksikliklerini tamamlayıp asilerin üzerine yürüyerek Dinek bölgesinde askerin varlığını ortadan kaldırır. (2 Kasım 1919)

İkinci Bozkır İsyanı olarak bilinen bu isyan 20 gün sürdü, isyan esnasında asker Bozkır’a bir saatlik mesafeye kadar tüm telefon tellerini kestiler, işgal ettikleri yerlerde Millî Mücadele’ye taraftar olanların evlerini, yağmaladılar onlara işkence ettiler. Bozkır Askerlik şubesini, dükkânlarını, genel karakolunu, cephaneliği, barut haneyi yağmaladılar.

Bu ikinci isyanın bastırılmasında ulusal kuvvetler 5 şehit 3 yaralı verdi. İsyancıların kaybı ise 30 ölü 30 yaralıdır. Sonunda 132. Alayın 1. Taburu Bozkır’da bırakıldı.

Yeni Açılan TBMM’sine, Kuvayı Milliye’ye Ve Kurtuluş Savaşına Karşı
Kurtuluş Savaşını baltalamak İçin; Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan iç isyanlar kuskusuz Türk İstiklâl Mücadelesinin ibret verici önemli olaylarından biridir. 1919 Mayıs’ında başlayıp, 1921 Haziran ortalarına kadar süren isyanları incelediğimizde, ortaya çıkan temel özelliği, Kurtuluş Mücadelesini başlatan “Kuva-i Milliye” ve yeni kurulan, TBMM’nin açılması ve meclisin Heyet-i Temsiliye’nin ortadan kaldırılmasını amaçlıyor olmasıydı...

Dini Duygular İle Halkı İsyana Teşvik Ediyorlardı
Koçgiri, Ali Batı, Çerkez Ethem ve Pontus gibi hareketler dışında bu isyanlarda kullanılan en güçlü propaganda silahı, saltanat ve hilafet makamının tehlikede olduğu iddiası olmuştu. Bu iddiayla ortaya atılıp, isyanları örgütleyenler, istiklâl (2) mücadelesinin başında bulunanları, şeriata, saltanat ve hilafet makamına düşman olarak göstermekten ve halkın dini duygularıyla, geleneksel kurum ve değerlere bağlılığını birer sömürü aracı olarak kullanmaktan çekinmeyişleriydi. Özellikle Damat Ferit Hükümeti, bu hükümete yakın çevreler, bazı cemiyetler ve itilaf Devletleri tarafından desteklenen isyanlar, Anadolu’daki milli otoriteyi, önceliği pek tabi olarak Yunanlılara karsı savaşmak olan Türk askeri kuvvetlerini kısmen de olsa cephelerden çekerek, isyanları bastırmak için kullanmak zorunda bırakmıştı...

Kaynaklar:
(*) Doç. Dr. Serpil Sürmel, “Konya Delibaş Mehmet isyanı sırasında isyancılara esir düsen,Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi Muhabiri Ensari Bülent Bey’in anılarına giriş bölümünden, Atatürk Üniversitesi; Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü-Erzurum

Ensari Bülent Bey, Delibaş Mehmet, Konya Mıntıka Kumandanı Avni Bey, isyancılar ve Konya, Konya 1921. Konya Delibaş Mehmet İsyanında İsyancılara esir düşen Hâkimiyeti Milliye Gazetesi Muhabiri Ensari Bülent Bey’in hatıratları(1) Bağdat Oteli: Osmanlı Bağdat demiryolunun ilk otellerinden biridir. Konya Garı’nın hemen yanındaİnşa edildi ve 1912’de açıldı. Otel, 1915’de Numune Hastanesi yapıldı. 1950’lerden sonra ise Maarif

Koleji, 1968’de Hastaş Koleji olarak hizmet verdi. Daha sonra TCDD isletmesi ve personel yatakhanesi olarak kullanıldı. Bir süre Çelik Spor Kulübüne de ev sahipliği yaptı. (www.arkas.com.tr;

www.derinkulis.com/.../tarihi-otel
(2) Türk İstiklâl Harbi, V, İstiklâl Harbinde Ayaklanmalar (1919-1921) Genelkurmay Basımevi, Ankara,
1974, s. 52, 55, 187. Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi 2012 1. (1) 117

Her Şeye Rağmen Konya Halkının oldukça Büyük bölümü Kurtuluş Mücadelesi Verenlerin Yanındaydı. Halk beklediği huzur ve güvenliğin gelmediğini, aksine daha kötü günlerin gelmekte olduğunu görünce bölgesel olarak da olsa mücadele ve kurtuluş çareleri aramaya başlayacaktı...

Konya’da birde halk zor yıllar geçirmekte olup arayış içinde çabalarlar ve gönüllü olarak Millî Mücadele’ye örgütlenerek katılmış “Reddi İlhak” ve “Müdafaa-i Hukuk” gibi “Kuvayı Milliye” yanlısı direniş örgütlerini kurmuştu. “Kuvayı Milli”, “Müdafaayı Hukuk” ve "Reddi İlhak" Milli Mücadeleye destek veren örgütleri olarak çalışmalar yaparlar.

Kuvayı Milliye’nin bu kuruluş yıllarında Konya'da yayımlanmakta olan Kuvayı Milliye’yi ödünsüz ve büyük bir inançla destekleyen Öğüt gazetesi ve onun kahraman yazarları Konya halkını devamlı aydınlatıyor, işgal edilen vatan parçalarında düşmanın yaptığı zulümleri heyecanlı bir biçimde Konya halkına aktarıyorlardı.

Ne yazık ki o yıllarda Konya'da Cemal Bey adlı amansız Kuvayı Milliye düşmanı bir vali bulunuyordu. Bu vali her türlü baskı yaparak Konya'da alevlenen Kuvayı Milliye ateşini söndürmek istiyordu. Buna rağmen Konya halkı Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkmasını, Amasya, Erzurum, Sivas Kongrelerinde aldığı kararları canı gönülden ulusal bir heyecanla destekliyor, kurtuluşun sadece ve sadece silahlı mücadele ile olacağına inanıyordu.

Vali Cemal Bey'in yandaşları vasıtası ile yaptığı yıkıcı faaliyetleri ayrıca İtilaf Devletleri'nin sırf yalan ve kaba gücü dayalı 5. Kol faaliyetleri, Kuvayı Milliyeci Konya basınının kahramanca mücadelesi sonunda etkisiz kalıyordu. Bu durum karşısında daha fazla dayanamayacağını anlayan Vali Cemal Bey Konya'yı terk etmek zorunda kalacaktı. Cemal Bey'in kaçmasından sonra Millî Mücadele yanlısı Suphi Bey Konya'ya vali olarak atandı.

Yine Konya'da yayımlanan Babalık Gazetesi de o günlerde İzmir'in işgali ile Yunanlıların Müslümanlara yaptıkları zulümleri ve idam ettikleri Müslümanları halka duyurarak ulusal heyecanı canlı tutuyordu. Bu arada 1.ve 2. İnönü Zaferlerini Babalık ve Öğüt gazeteleri yeni ilavelerle halka duyurmuştur. Halkın bu ulusal zaferler karşısında duyduğu heyecanı Öğüt Gazetesi, dün Konya halkının aşağıdaki sözlerini de: “Gidi Yunanlı seni, İşte böyle, yak, yık sonra kaç eee birazda dur payım alasın.” sütunlarına almıştı.

Konya halkının Millî Mücadele’de Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
Sakarya Zaferi coşturmuş, Kuvayı Milliye yanlısı yayımlarının Öğüt ve Babalık gazetelerinin bilgilerine göre Kuvayı Milliye yanlısı din adamlarının da Milli mücadelede büyük etkisi olmuştu. Örneğin bunlardan, aslen Sivaslı olan Ali Kemali Hoca, Vali Cemal Bey'in bütün engellemelerine rağmen Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin Konya'da şubesini açacak ve “kurucu başkan” olacaktı.

Ali Kemal Hoca; Konya'yı işgal eden İngiliz ve İtalyanlara karşı halkı ayaklanmaya, silahlı mücadeleye çağırır ve yapılan Konya Mitinginde halkı coşturan nutuk atar ve halkın en başında yürür. Ancak, Ali Kemal Hoca ülkenin kurtuluşunu görmeden hakkı rahmetine kavuşur.

Yine Konya'da Kuvayı Milliye konusunda en etkili olanlardan biride Şeyh Sunusi adlı kişi olur. Şeyh Sunusi 12 Temmuz 1922’de Konya'ya gelmiş. Konya İstasyonu’nda kalabalık bir yönetici ve halk topluluğu ile karşılanmıştır. Konya halkı bu aziz misafirlerine ilgi gösterip saygı duymuştur. Samimi, Müslümanların birlik içinde bulunmaları için çalışmıştır.

Babalık ve Öğüt gazeteleri ve din adamlarının yanında Konya'da bulunan Rum ve Ermen azınlıkların İzmir'in, Konya ve Antalya’nın işgalleri sırasında şımararak yıkıcı çalışmalara başlamaları da Konya'da Kuvayı Milliye ruhunun doğmasında büyük etkisi olmuştur…

İsyancı Delibaş Mehmet 

Delibaş Mehmet kimdir; Nasıl ve Kim Öldürdü?
1883'te Konya'nın Çumra ilçesi-Alibeyhüyüğü köyünde doğan Delibaş Mehmet, doğduğu köyün ağalarındandır. Delibaş Mehmet’in doğduğu Alibeyhüyüğü bir nahiye olup, Konya-Karaman yolunun 38 km. güneyinde yer almaktadır.

Delibaş Mehmet, Milli Mücadele'nin başlarında Konya Valisi Haydar Vaner'in verdiği yetkiyle, ilerleyen Yunanlılara karşı, Çumra ve Karaman köylerinden güç toplayarak bir çete oluşturdu. Bu sırada İstanbul Hükümeti, Anadolu halkının Milli Mücadeleye karşı olduğunu göstermek üzere kışkırtmalara girişti.

Delibaş Mehmet'in İsyancı yandaşları

Hürriyet ve İtilaf partisinden Zeynel Abidin Hoca, Kuvayı Milliye ve yanlılarının din düşmanı olduğu söylentilerini yaydı. Bu kışkırtmalara uyan Delibaş Mehmet 2 Ekim 1920'de 500 kadar adamıyla Çumra'ya baskın düzenledi. Ardından, çoğunluğunu asker kaçaklarının oluşturduğu; Ilgın, Akşehir ve Karamandaki ayaklanmacılarla birleşerek 3 Ekim 1920'de Konya'ya girdi. Başta Konya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Sivaslı Ali Kemalli Hoca olmak üzere Kuvayı Milliye yanlısı pek çok kişiyi öldürdüler.

Konya'daki olaylar üzerine Ankara Hükümeti, İçişleri Bakanı vekili Refet (Bele) Bey'i ayaklanmayı bastırmakla görevlendirdi. Refet Bey komutasındaki güçler, 6 Ekim 1920'de, Delibaş Mehmet'i bozguna uğratarak Konya'ya girdiler. Ardından isyan eden bölgede bulunan Çumra, Bozkır, Karaman, Seydişehir ve Beyşehir gibi kazalar ele geçirip bu ilçelerdeki ayaklanmacıları etkisizleştirdiler…

Bitmeyen hainliği, düşman ordularıyla işbirliğinde bulunması…
Delibaş Mehmet Mersin'e kaçarak Fransızlara sığındı. Daha sonra İstanbul'a giderek Zeynel Abidin Hoca ile ilişki kurdu. Bir süre İzmir'de Yunan Ordusunda görev aldı. Ardından yeni bir ayaklanma başlatmak üzere Konya'ya gitti. Şiddetli Milli Mücadele karşıtlığı sürüyordu. Daha önce de bölgedeki birçok Kuvayı Milliye ve Milli Mücadele yanlısı birçok kişiyi öldürmüştür. Geriye Çumra’ya döndüğünde, affedilmek umuduyla yeniden ayaklanmaya karışmak istemeyen kendi adamlarından Arzı’nın Abdullah tarafından Karaman Dinek’te vurulup, Çerkez Murat tarafından da başı kasaturayla kesilerek 1921’de öldürüldü. Sonrada Delibaş Mehmet’in kesik başı Konya Hükümet Konağı önünde getirilerek 31 Ağustos 1921’de teşhir edilmiştir.

Kızıl Ören ve Delibaş’ın Öldürülmesi, Ölüsünün Asılması
Konya-Beyşehir tarihi ipek yolu üzerinde kurulmuş bir köy olup, bugün Konya'nın Meram İlçesine bağlı bir beldedir. Genç müfreze kumandanı arkadaşım Mülazım Hadi yüksek sesle şu kısa beyannameyi okudu: “Büyük Millet Meclisi Hükümeti Kuvvetleri şehre hâkimdir. Herkes, malından, canından emin olsun! Asiler, asilere yataklık edenler şiddetle tecziye olunacaklardır. Kahrolsun Hilafet Ordusu! "Üç gün sonra Ata’nın İbrahim’den bil-itibar asi elebaşlarından çoğu cezayı sezası olan idam sehpasını ve kaçmak isteyenlerin hemen hepsi de tenkil müfrezelerinin karsısında cehennemi boylamıştı.

Kızıl Ören köylülerinin yardımıyla bir kar tipisinden bil istifade Erkân-ı Harbiye Reisi Topal Osman Efe ile beraber Pozantı’ya giden ve Fransızlara iltihak ederek Bedebdeb İstanbul ve İzmir seyahati yaptıktan sonra, vasi talimat ve para ile gizlice
Konya’ya dönen Delibaş da Alibeyhüyügü’nde fırsat beklerken, avenesinden birinin eliyle üç ay sonra cehennemi boylamış ve başı yedi gün emrettiği, asıp kestiği, yakıp yıktığı mukaddesat, namus, izzet-i nefis gibi şeyleri pay-ı mal ettiği Konya’da Hükümet Konağı önünde yirmi dört saat teshir edilmişti…

Ensari Bülent Bey, Delibaş Mehmet
İsyancılarına esir düşmüş
Gazetecidir. Anılarını yazmıştır

Ensari Bülent Bey, Delibaş Mehmet İsyanı sırasında isyancılara esir düşerek yasadıklarını kaleme aldığı hatıralarına “İste Milli Mücadele’de saf ve nezih Türk köylüsünün ve büyük Türk kahramanlarının fedakârlıklarından ufak bir parça.” sözleriyle son vermekteydi.

Afyonkarahisar’dan haber konusu bulmak için geldiği Konya’da Delibaş Mehmet isyanına tesadüf ederek, isyancılara esir düsen Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi Muhabiri, Ensari Bülent Bey’in yukarıdaki hatıraları bir isyanın iç yüzünü, hafızalarda yer eden ilginç diyaloglar ve canlı bir anlatımla tarihe aktaran dikkate değer örneklerden biridir. Ensari Bülent Bey, “arkadaşım” dediği Hadi Bey’in 1927’de Salihli’de bir çiftlik sahibi olduğunu belirtmektedir.

Selman ZEBİL 2021

Kaynaklar:
Avanas, Milli Mücadele’de Konya, s. 150-152;
Süleyman Fikri Erten, “Milli Mücadele’de Antalya” 20072, s. 44;
Hakimiyeyi Milliye, 1 Eylül 1337 (1921), N0: 279 “Anadolu’da Yenigün” zz Eylül 1921, N0: 332-19
Ensari Bülend, “Milli Mücadele’de Yedi Gün Krallık eden Delibaş”, “Büyük Gazete”, 4 Ağustos 1927 No: 4-42, s. 12-14.
Hadi Bey, 70 mevcutlu Süvari Bölüğü kumandanı idi. (TİH, V, İstiklal Harbinde Ayaklanmalar, s.189)
Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Avanas, Ahmet “Milli Mücadelede Konya, Atatürk Araştırma Merkezi Ankara, 1998
Ömer Sami Coşar, “Milli Mücadele Basını”, İstanbul, 1964