3 Eylül 2012 Pazartesi

EDVARD MUNCH "ÇIĞLIK" (SKRİKE)


EDVARD MUNCH “ÇIĞLIK”I (SKRİKE)

Mutluluğun değil de korkunun resmini yapmış Edvard Munch…

Norveçli ünlü ressamın yaptığı resme neden “Çığlık” adını verdiğidir. Bir söylenceye göre Munch, Paris’te “Müsse de L.Homme” ziyaretinde gördüğü, Peru’dan getirilmiş bir İnka Mumyasından etkilenmiş olması. “Çiğlık” resminin kaynağı, İnka mumyasından etkilenilerek mi yaptı?

Yoksa arka arkaya çizdiği, birbirine benzerlikler taşıyan “Çığlık” resimlerinde bile bir fark var ortaya çıkan. 1894’de, insan tüylerini diken gibi eden “Kaygı” ve bir başka resminde kadın ve insanlar arasında ön planda bir kişi var. Edvard’ın babası, Edvad’ın bilinçaltı “hayaletin simgesi” olduğu varsayımı ile yola çıkarsak, Edvard, aile içi ilişkilerde bir düzenin olmadığını gösterir bize.

O zamanlar Edvard Munch, anı defterine: “İnsan sadece çıldırdığı zaman resim yapabilir” diye yazar. Ve “Çığlık” Munch’in çıldırdığı zamanda mı yaptı bilemeyiz.

1891’de “Umutsuzluk” 1892’de biraz daha geliştirerek yaptığı “Umutsuzluk”, ilkinden besili yüzlü adamdan, zayıflamış yüzlü adama dönüşür. Sonuç olarak 1893 yılında  “Çığlık” adlı tablosunu tamamlar.

Edvard Munch12 Aralık 1863’de Norveç’in Aadalsbrug-Löten’de doğar ve 23 Ocak 1944’de Oslo’da ölür.

1893 yılında tamamladığı “Çığlık” adlı tablosu, ruhsal sorunların zihne işlediği ruh hali mi açığa çıkıyordu? Bir bakıma öyle olsa gerek. Çünkü Edvard, daha 23 yaşındayken ruhsal sorunlar yaşıyordu. Umutsuzluk, aşırı korku, üzüntü; kendi hastalık duygusunun verdiği durumla, ölüm acısının ortaya çıkardığı bir değerli sanatçıydı.

Yıl 1994, Ulusal Galeri (Nasjonalgalleriet) ziyaretimde “Çığlık” adlı tablonun yerinden çalındığı gündü. Orijinali olan tablonun yerine kopyasını asmışlardır. Dört tane hırsız, içlerinden biri tablo hırsızlığında sabıkalı biri, galeride bir tek bekçinin olduğunu fırsat bilerek, galerinin arka penceresinden giriyorlar ve sadece 50 saniyede tabloyu yerinden alıp kaçıyorlar. Birde oraya şöyle bir not bırakıyorlar:  “Böyle zayıf bir güvenlik için teşekkürler” diyorlar. 

60-70 milyon dolar değerinde olan bu tablo, her ne kadar çalınmış olsa da, dünyaca tanınan bu tablonun satılamayacağını bilen hırsızlar, tabloyu geri vermeleri için para isteseler de polisin oyununa gelirler ve tablo ellerinden alınır ve çalındığı yerine konur.

İşte bu tablo, dünyada en çok kopyası üretilen iki tablodan birisidir. Birincisi Mona Lisa olurken, en çok kopya resimleri basılan da Edvar Munch’in “Çığlık”  tablosudur.  
Selman ZEBİL

Hiç yorum yok:

TURANCI-TÜRKÇÜ-SOSYALİST ETHEM NEJAT (1881-1921)

ETHEM NEJAT (1887-1921) Annesinin adı Cavide, babasının adı Hasan'dır. Anne tarafından dedesi Ahmet Cavit Paşa, Çerkes İttihat ve Teavün...