Yıldız su mercimeği Lemna trisulca L.)
Beyşehir Gölünde yaşayan su mercimeği Araceae ailesinden olup, bir tür su bitkisi türüdür. Bitkinin eş anlamlısı Staurogeton trisulcus (L.) Schur; Beyşehir Gölü içinde yetişen su mercimeği, sarmaşık yapraklı, yarı kozmopolit bir dağılıma sahiptir. Diğer su mercimeklerinin aksine bunun çiçeklenme veya meyve verme dönemleri dışında, yüzen değil, su altında kalan yaprakları vardır. Su yüzeyinin 12-14 milim altına kadar iner. Ayrıca diğer su mercimeklerinin aksine, çok sayıda yapraklar aynı anda birbirine bağlı kalır. 
Beyşehir Gölünde Su mercimeği (Lemna trisulca L.) 
Beyşehir Gölünde Bir Başka görüntülü Su mercimeği (Lemna trisulca L.)
Bu bitkide çiçek açan yapraklar, bitkisel yapraklardan daha küçüktür ve çiçekleri sunmak için suyun altından yüzeye doğru biraz kıvrılır. Yani bu, rahat bir görünümde, çiçek açan yaprakların ak çiçek lekeleriyle Lemna minor formatına daha çok benzeyen, hemen altında belirgin biçimde daha yeşil olan Lemna trisulca ile kızarık su mercimeklerine benzemesine neden olabiliyor…
Yivlisumercimeği Araceae Lemna / Lemna trisulca
Yivli sumercimeği (Lemna trisulca) Yılanyastığıgiller (Araceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca, Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Kızılırmak, Konya, Beyşehir Gölü, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.
Su Mercimeği (Stuckenia pectinata)
Beyşehir Gölünde yaşayan su mercimeğinin eş anlamlısı (Potamogeton pectinatus), yaygın olarak sago su mercimeği veya rezene su mercimeği olarak adlandırılan ve bazen şerit otu olarak da bilinen, Antarktika hariç dışında bütün kıtalarda tatlı ve acı suda yetişen kozmopolit bir türdür. Rezene su merceği (Stuckenia pectinata) tamamen su altında yaşayan bir tür su bitkisidir ve yüzen veya çıkmış yaprakları yoktur. 
Beyşehir Gölünde yetişen Rezene Su Mercimeği (Stuckenia pectinata) eş. Potamogeton pectinatus)
Su altında yaşayan rezene su merceği (Stuckenia pectinata) bir tür su bitkisi olarak su yüzüne çıkmış veya yüzen yaprakları yoktur. Ancak çiçekler rüzgarla tozlaşır, tohumlar yüzer. Nişasta bakımından zengin yumrular rizomlar üzerinde oluşur. Üreme, yumrular ve bitki parçalarıyla vejetatif veya tohumlarla eşeyli olabilir.
Beyşehir Gölünde Yetişen Rezene “saga” su mercimeği (Stuckenia pectinata)
Bitki bazı su kuşu türlerine besin sağlar. Besleyici yumrular, bitkinin yayılmasına yardımcı olan tuval sırtlı kuş da dahil olmak üzere su kuşları için gölde önemli bir besin kaynağı olur. Ancak, bu bitki, ötrofikasyona dayanıklı olduğundan kanallar ve diğer su yollarında rahatsız edici bir ot olabilir duruma gelmektedir.
Beyşehir Gölünde Yetişen Rezene “saga” su mercimeği (Stuckenia pectinata)
Beyşehir Gölünde Yetişen Rezene “saga” su mercimeği (Stuckenia pectinata)
Su Mercimeği (Potamogeton crispus)
Beyşehir Gölüne ve Türkiye’deki diğer büyük iç göllere getirilmiştir…
Bu bitki, kıvırcık yapraklı su mercimeği bitkisi olan bu bitki, istilacı bir tür olarak bilinir. bir metreye kadar uzayabilir ve yassı dallı bir gövde üreten rizomatöz olup, çok yıllık bir bitkidir. Bitkinin su altında kalan yaprakları dönüşümlü olarak dizilmiştir.
Bu bitkinin adları, çıtır yapraklı su mercimeği, kıvırcık su mercimeği, kıvırcık yapraklı su mercimeği veya kıvrık su mercimeği olarak bilinir ve Avrasya'ya özgü bir tür su bitkisi türüdür ancak Kuzey Amerika'ya da götürülerek bölgede genellikle zararlı bir ot türü sayılmıştır.
Beyşehir Gölünde Yetişen Çıtır yapraklı Su Mercimeği (Potamogeton crispus L.)
Daha Çok Yetiştiği Alanlar: Kıvırcık su mercimeği, küçük göletler ve hendekler de dahil olmak üzere, durgun ve yavaş akan sularda yetişen, doğal yaşam alanının çoğunda yaygın olarak yetişir. Durgun veya yavaş akan kireçli sularda ince substratlar gerektirir. Bununla birlikte, önemli besin kirliliğine dayanıklıdır ve bu bitki daha hassas su mercimeği türlerinin azaldığı yoğun tarım yapılan alanlarda varlığını sürdürmesini sağlamıştır. 
Beyşehir Gölünde Yetişen Çıtır yapraklı Su Mercimeği (Potamogeton crispus L.)
Susümbülügiller ailesine bağlı Su sümbülü cinsinden sürünücü rizomlu olan ve düz, yuvarlak, dallı gövdeleri bulunan, genelde 2,5 metreye kadar boylanabilen bir bitkidir. Bu Potamogeton lucens veya parlayan su mercimeği, Avrasya ve Kuzey Afrika'ya özgü çok yıllık bir tür su bitkisidir. Daha çok derin ve durgun veya yavaş akan, kireçli tatlı su kıyılarında yetişerek yaşamını sürdürür. Su sümbülü (Potamogeton lucens) bitkisi, göl ve derelerde görülen ve parlak yarı saydam yaprakları ile karakteristik olan sucul, suda yaşayan bir bitkidir.
Beyşehir Gölünde Yetişen Parlak Su Sümbülü (Potamogeton lucens)
Tanımı İse: Yapraklar dikdörtgensi mızraksı olup ters yumurtamsı eliptik, kıyıları sıklıkla dalgalı, 8 ile 20 santime kadar uzayabilen ve 2,5’tan 6,5 santime kadar genişleyebilen bir bitkidir. Bunlar soluk yeşil ya da sarımsı renkli, saydam ve belirgin damarlıdır.
Bitkinin Görünümü: Yaprakların tamamı su altında, genellikle sarımsı yeşil renkli, sapsız veya saplıdır. Yaprak sapı olursa 2 santim uzunluğuna kadardır. Dallardaki yapraklar gövdedeki yapraklardan daha küçüktür. Kulakçık 7 santim uzunluğunda ve otsudur.
Çiçek kurulu sapı 20 santim uzunluğunda ve tepeye doğru kalınlaşma eğilimindedir. Çiçek kurulu başak formunda ve olup, 6 santim uzunluğundadır. Küçücük meyveleri 2,5, 3,5 milimetre uzunluğunda ve ters oval ve yuvarlaktır.
Yetiştiği alanlar ise, göllerde ve sulu derelerde görülen bitki genellikle nisan ve temmuz ayları arasında çiçeklerini açar ve deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan yüksekliklere kadar yerlerde yetişir.
Bu cinsin adı Antik Yunanca “nehir komşusu” anlamına gelir ve dolayısıyla cinsin sucul karakterine işaret eder. Latince “Epitet” parlak anlamına gelir ve bu bağlamda türün yaprak yapısının parlak görünümüne işaret eder. İkili adlandırma öncesi “Potamogeton foliis angustis splendentibus” adını taşımaktadır. Selman Zebil 3 Eylül 2025
Not: Potamogeton lucens lucens “parlayan” anlamına gelir, Linnaeus'un Species Plantarum (1753) adlı yapıtında adlandırdığı özgün türlerden biriydi. Parlayan su mercimeği morfolojik olarak oldukça değişkendir ve bu nedenle şaşırtıcı sayıda eşanlamlısı vardır.
Kaynaklar
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2), Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan bitki türler listesi)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder