 |
| Türklerde Baksıların Müzikle Tedavi yöntemi |
Müziğin insan üzerindeki etkisi çok eski yıllara dayanan bir yöntem olarak Türkler tarafından keşfedilmiştir. Müzikle hastaları tedavi etmek için çeşitli tedavi merkezleri kurulmuştur.
Orta Asya’da Şaman inancını taşıyan Türklerin Baksı ve Kamların beş sesli müzik uygulaması ile hastaların tedavisinde şifa ayinlerinde kullanılır. Baksı ve Kamlar, ata ruhuna doğru yönelen tedavi edici müzik ve hareketle kendisindeki ruhsal gücü artıran trans haline ulaşılması ile tedavi gerçekleşir.
Hala bu gelenek bazı Orta Asya Türklerince sürdürülmektedir. Buna baksı dansı, diğer bir adıyla “karacorga” olarak bir atın yürüyüşünü andıran hareketler “dombra”, kıl kopuzu, şan kopuzu ve değişik çalgı aletleriyle yapılır. Bütün Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde ve (Güneş Ülkesi) olarak bilinen Horasan bölgesinde çok eskilerden beri uygulanan bu müzikli tedavi sistemi insan duygu ve organ rahatsızlıklarını, çok çeşitli makamlarla çeşitli organları ve duyguları etkileyen tedavi uygulamasını yapıldığına dair, İbn-i Sina, Farabi, Ebubekir Razi gibilerinden günümüze aktarılan bilgilerdir.
Bundan 900 yıl önce Selçuklu Sultanı Nurettin Zengi tarafından Şam’da Nurettin Hata hanesinde müzikle terapi (tedavi) uygulanmasına başlanır.1108-1128 yıllarında Mardin’de, 1205’de Kayseri de, 1217’de Sivas-Divriği’de, 1308’de Amasya Darüşşifası1400’de Bursa, 1470’de İstanbul’da Fatih Darüşşifası 1484 Edirne, 1539 Manisa şifahaneleri müzikli terapi merkezleri olarak kurulurlar Evliya Çelebi Seyahatnamesi ve Vakfiyelere göre.
Türk müziği ve hareket terapisi geleneği modern tıpta yeniden keşfedilmeye başlanılır. Tümata (Türk Musikisini Araştırma ve Tanıtma) topluluğu üyeleri ülke dışına taşarak Almaya, İsviçre, Avusturya, İspanya gibi ülkelerde Türk tipi müzikli tedavi uygulamaları başlamasında öncülük etmişlerdir. Viyana Meidling Klinikte yürütülen nöroloji projesi içinde Türk müziği terapi uygulaması yapıldığında bazı hastaların komadan çıktıkları ve seans seans kan testlerinde iyileşmeler görüldüğü tespit edilmiştir.
NOT: "Baksı ve Kam" Şaman din adamlarına verilen adlardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder